نوروز و اشعار مازندرانی و فلسفه سفره هفت سین ایرانی

 به نام خدا 

باد نوروز وزیده است به کوه و صحرا

جامه عید بپوشند، چه شاه و چه گدا

 

بلبل باغ جنان را نبود راه به دوست

نازم آن مطرب مجلس که بود قبله نما

 

صوفى و عارف از این بادیه دور افتادند

جام مى گیر ز مطرب، که روى سوى صفا

 

همه در عید به صحرا و گلستان بروند

من سرمست زمیخانه کنم رو به خدا

 

عید نوروز مبارک به غنى و درویش

 یار دلدار! زبتخانه درى رابگشا

 

گرمرا ره به در پیر خرابات دهى

به سروجان به سویش راه نوردم نه به پا

 

سالها در صف ارباب عمائم بودم 

تا به دلدار رسیدم، نکنم باز خطا  

 

دوبیتی های بهاری
(مازندرانی با تلفظ اینگلیسی و ترجمه فارسی)
هلی داره تن اسبه پوش بهییه
زمین و صحرا سبزه روش بهییه
ونوشه اینجه ، اونجه بیه بیشار
قشنگی بیشه گوش تا گوش بهییه
***

تلفظ انکلیسی
Halidare tan esbeh posh bahiyeh
Zamin o sahra sabzeh rosh bahiyeh
Vanosheh injeh onjeh bayeh bishar
Gheshangi bisheh gosh ta gosh bahiyeh
***

ترجمه فارسی
با آغاز فصل بهار و سال نو درخت آلوچه با شکوفه های سفید و زیبا خودش را نشان می دهد.
و همچنین همه جای زمین سر سبز و خرم به نظر می رسد و همه از نشانه های خداوند بزرگ می باشد.
و گلهای زیبا و خودرو در دشت و صحرا بیدار شده و زیبایی بهار را چند برابر می کنند.
و گوشه تا گوشه دشتها با وجود گلها و سبزه ها زیبایی خاصی را ایجاد کرده است.
***
بهار
چمر بیته همن با شه بهاری
دپوشیهه شه تن سبز قوایی
سلوم بته تی تی ره دشت و صحرا
عجب بیه قشنگ تا چش دیاری

***
تلفظ انگلیسی
Chemer bayteh hemen ba she behari
Daposhiheh she tan sabze ghevayee
Selom bateh titi re dasht o sahra
Ajeb bayeh gheshang ta chesh diyari
ترجمه فارسی
با فصل بهار و آغاز سال نو دشت و صحرا تغییر کرده و سرسبز شده اند.
و همه جا از سبزه و گلهای زینتی پر شده است.
و با وجود شکوفه های زیبا دشت و صحرا بسیار دیدنی به نظر می رسد.
و تا آنجا که چشم کار می کند زیبا و دلنشین شده است.

ایرانیان کهن و مردم بابل عدد "هفت" را مقدس می شمردند، طبقات آسمان و زمین و سیارات هفت بوده است، ستارگان هفتگانه ((زهره، مشتری، عطارد، زحل، مریخ، زمین و خورشید)) و ایام هفته نیز هفت روز است و گرامی میداشتندش.

پارسیان در تمامی روزهای فروردین خانه های خود را چراغانی کرده و چوب های خوشبو می سوزانند و شمع ها را روشن نگاه میدارند و خوانچه ای پهن می کنند که بر آن هفت چیز که نامشان با حرف ِسین شروع شده باشد میگذارند (هفت سین) مانند:

سبزه: نمودار ِگلهای زیبا و زینتی، سرسبزی و خرمی

سرکه: نماد شادی (میوه درخت تاک در ایران، میوه شادی خوانده میشد)

سمنو: از جوانه ی گندم، نمود رویش و برکت

سیب: میوه ای بهشتی و نماد زایش

سیر : نگهبان سفره (در اکثر فرهنگ های آریائی برای سیر نقش محافظت کننده از شر قائل بودند)

سماق: نماد مزه زندگی

سنجد: بوی برگ و شکوفه ی آن محرک ِعشق و دلباختگی است.

سکه: موجب برکت و سرشاری کیسه

کتاب مقدس که در گذشته اوستا و اکنون قرآن است و بودنش بر سر سفره باعث رونق میباشد.

آینه و شمع بر سر سفره هفت سین نیز نماد ِنور و روشنایی و شفافیت است. معمولا تخم مرغ نیز بر سر سفره ی هفت سین میباشد که نماد ِنطفه و باروری و زایش است. نیز در اساطیر ِایران، جهان، تخم مرغی شکل است، آسمان چون پوسته ی تخم مرغ و زرده اش نمودگار زمین است. ماهی ِزنده نیز نماد سرزندگی و شادابی ست. و هزاران فلسفه و رسوم متفاوت که در گوشه و کنار ِایران عزیزمان پراکنده است و در بعضی از کشورهای شرق آسیا مانند چین، هند و پاکستان نیز هر ساله مراسمی شبیه به نوروز انجام می شود.